Valika Smeulders studeerde Talen en Culturen van Latijns Amerika aan de Universiteit Leiden en de Universidad Iberoamericana in Mexico. Zij promoveerde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam op een proefschrift over de presentatie van het slavernijverleden in Suriname, Curaçao, Ghana en Zuid-Afrika.

Valika Smeulders is onderzoeker en curator, gespecialiseerd in cultureel erfgoed, diversiteit en het koloniale verleden. Zij is verbonden aan het KITLV waar zij de diaspora van Aruba, Bonaire en Curaçao, koninkrijksbanden en nieuwe definities van erfgoed bestudeert.

Voor het Rijksmuseum Amsterdam werkt zij aan een slavernijtentoonstelling gepland in 2020.