Culture toe-eigening: over twerken, kapsalon en kimono’s

Waarom mag Eminem wel rappen, maar een wit meisje liever niet twerken? Hoezo is het respectloos om als Henk en Ingrid in een djellaba naar een techno-festival te gaan? Wat is er mis met een dönerzaak van twee Hollandse jongens?

De Denktank onderzoekt culturele toe-eigening, oftewel: het overnemen en eigen-maken van elementen uit andere (sub)culturen.

Cultuur is voortdurend in ontwikkeling en wij zijn moderne en nieuwsgierige wereldburgers. Kan cultuur dus wel een eigenaar hebben? Mogen we niet zelf kiezen wat wij willen uitdragen, in onze kleding of hobby’s? Is dat niet juist een compliment? Of wringt het terecht, wanneer niet-Native American festivalbezoekers met indianentooien rondlopen, witte jongens geld verdienen met Turkse gerechten of je je blonde haar opsteekt met Aziatische eetstokjes.

Culturele toe-eigening is ingewikkeld en gebonden aan context. Wanneer wordt waardering een fetish? En uitwisseling eenrichtingsverkeer? Is dit een fenomeen uit de VS of speelt het ook in Nederland? En welke rol heeft kapitalisme hierin?

Aan tafel drie gasten met drie uiteenlopende meningen:

Anousha Nzume is actrice, schrijver en presentator. Ze is geboren in Rusland en dochter van een Kameroense vader en een Russische moeder. Zij stelt dat een geprivilegieerd wit persoon niet zomaar mag twerken op Beyoncé. Je beledigt andere culturen als je achteloos in traditionele kledij gaat rondlopen omdat je het ‘toevallig een prachtige stof’ vindt. Haar boek Hallo, witte mensen wijdt een heel hoofdstuk aan culture toe-eigening

Sarita Bajnath is eigenaar van Socratisch.nl en trainer, spreker en motivator op het gebied van inclusie, diversiteit en dialoog. Haar doel is bruggen bouwen vanuit humanisering en realisme. Zij geeft lezingen en intersectionele privilegetrainingen, met een focus op wit privilege en deed dit onder meer voor Sunny Bergman’s documentaire Wit is ook een kleur. Ook is Sarita voorzitter van de Ambassade van Vrede Zuidoost en een van de initiatiefnemers van de huldiging van de Oranjeleeuwinnen.

Robin van den Akker is als cultuurfilosoof verbonden aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. In zijn onderzoek richt hij zich op de relatie tussen de hedendaagse cultuur en de kunsten, de digitalisering van het dagelijkse leven en de sociale tijd en ruimte van stedelijke samenlevingen. Voor hem gaat het antiracistische leerstuk van cultural appropriation te ver en pint het mensen teveel vast op hun groepsidentiteit. Volgens Robin toont deze discussie juist het probleem van racisme en ongelijkheid van etnische groepen aan, dan dat het de oorzaak is. Juist door kenmerken over en weer over te nemen, creëer je gelijkwaardigheid.