Het lang vermiste Britse meesterwerk Love, Life and Laughter (1923) met ster Betty Balfour is afgelopen vrijdag gevonden in de EYE-collectie. De film staat hoog op de Most Wanted-lijst van het British Film Institute. De nitraatkopie maakt deel uit van de inventaris van een voormalige bioscoop in Hattem, vlakbij Zwolle. De belangrijke vondst werd bekendgemaakt tijdens de afsluiting van het Orphans Symposium in EYE.

Een van de meesterwerken van de Britse stille film Love, Life and Laughter (George Pearson, 1923) was lange tijd verloren gewaand. De hoofdrol werd gespeeld door Betty Balfour, de Britse ‘Queen of Happiness’,  de meest succesvolle Britse actrice van de jaren 20, ook wel bekend als het Britse antwoord op Mary Pickford. Slechts één andere film van Pearson is bewaard gebleven, wat deze belangrijke vondst nog bijzonderder maakt.

De film werd vrijdag 28 maart 2014 ontdekt in de collectie van EYE, tijdens het catalogiseren van een schenking uit november 2012. De kopie maakt deel uit van een aantal filmblikken uit de inventaris van een bioscoop in Hattem, nabij Zwolle. Bioscoop Theater De Vries was slechts drie jaar open, van 1929-1932. Toen de inventaris in 2012 dreigde te worden weggegooid, ontfermde een werknemer van een lokaal tv-station, Gerhard van der Worp, zich over het onbekende filmmateriaal en bracht het naar EYE. De gevonden, getinte kopie heeft Nederlandse tussentitels, en blijkt na eerste inspectie in opvallend goede staat. EYE vindt met regelmaat verloren gewaande meesterwerken terug in de collectie, zoals in 2005 Beyond the Rocks en in 2012 De Bertha, en recent zijn er unieke exemplaren van Amerikaanse films teruggevonden die National Film Preservation Foundation gaat restaureren.

Bryony Dixon, curator stille film BFI National Archive: “Dit is een belangrijke ontdekking. Niet alleen speelt Betty Balfour de hoofdrol, de grootste vrouwelijke ster uit de stille periode, ook is het een zeldzaam voorbeeld van het werk van George Pearson, een van Engelands meest getalenteerde regisseurs uit die tijd, wiens Eerste Wereldoorlog-drama Reveille ook op de BFI’s Most Wanted-lijst staat. Recensenten en publiek vonden Life, Love and Laughter toentertijd een van de mooiste creaties van de Britse cinema, en het wordt spannend om te zien of ze gelijk hadden!”

Betty Balfour (1903-1978) was een veelgevraagde en populaire actrice en speelde onder andere in Hitchcocks stille film Champagne (1928). Life, Love and Laughter ging op 12 oktober 1923 in première in het Amsterdamse Tuschinski als Tip-Toes, de koningin van de music-halls. De Engelse pers prees de film als ‘een triomf’, ‘een klassieker’ en ‘een meesterwerk’, en Balfour als ‘de slimste comédienne in de Britse film’ en ‘een genie die Mary Pickford kan verslaan met haar eigen spel’. Regisseur Pearson werd vergeleken met Dickens vanwege zijn vermogen om de maximale hoeveelheid emotie uit het verhaal te halen.

In Life, Love and Laughter raakt de arme Tip-Toes (Balfour) bevriend met een eenzame jongen die ervan droomt om een schrijver te worden, terwijl zij een music-hallster wil worden. Ze spreken af ??om elkaar over twee jaar weer te ontmoeten in hun achterbuurt om te zien of hun dromen zijn uitgekomen.