Sterven in schoonheid – De wereld van Pompeï en Herculaneum
Vanaf 20 november 2022 presenteert het Drents Museum in Assen Sterven in schoonheid – De wereld van Pompeï en Herculaneum. In deze grote archeologietentoonstelling staat het rijke leven in deze twee Romeinse steden vóór de allesverwoestende uitbarsting van de Vesuvius centraal. Meer dan 100 kunstschatten uit het Museo Archeologico Nazionale in Napels en het Parco Archeologico Ercolano in Herculaneum tonen aan hoe belangrijk schoonheid was voor de Romeinen. Te zien zijn persoonlijke voorwerpen zoals kostbare sieraden en glaswerk, maar ook de imposante fresco’s, fonteinen en beelden waarmee ze huizen, tuinen en openbare gebouwen decoreerden. De tentoonstelling is te zien tot en met 26 maart 2023.
De Romeinen waren van mening dat schoonheid en kunst goed waren voor de mens. Hun huizen, tuinen en straten stonden vol met de mooiste beelden en schilderingen. Zo ook in de havensteden Pompeï en Herculaneum. Hier komt op 24 oktober 79 na Christus het leven abrupt tot stilstand door een uitbarsting van de vulkaan Vesuvius. Ze worden de best bewaarde steden uit de Romeinse tijd. De tentoonstelling Sterven in schoonheid – De wereld van Pompeï en Herculaneum laat aan de hand van kunstschatten afkomstig uit beide steden zien hoe de Romeinen schoonheid inzetten en wat hun schoonheidsidealen waren.
De tentoonstelling heeft een hedendaagse, kleurrijke vormgeving en voert langs drie thema´s. Het thema over persoonlijke schoonheid gaat in op het gebruik van schoonheid als vorm van zelfexpressie. Te zien is hoe zowel rijk als arm de huizen decoreerden met kleurige schilderingen, marmeren portretten en beeldjes van goden en godinnen. Veel Romeinen lieten zichzelf portretteren op een geïdealiseerde manier. Zoals bakker Terentius Neo en zijn vrouw die zich in hun huis lieten vereeuwigen met schrijfgerei om zo hun welvaart te communiceren. Dit beroemde fresco is in de tentoonstelling te zien. Kunstige gebruiksvoorwerpen, zoals een gouden armband in de vorm van een slang, een met goud en lapis lazuli ingelegde drinkschaal met Egyptische motieven, olielampjes en een zilveren spiegel tonen aan dat bij de Romeinen ook de alledaagse voorwerpen met de grootst mogelijke aandacht werden gemaakt.
Bij het thema Gemaakte schoonheid waant de bezoeker zich in de weelderige tuin van een welgestelde Romein. Fresco’s met mythologische voorstellingen, bronzen dierfiguren, mozaïeken van Nijlscènes en een fontein staan opgesteld als in een geënsceneerd toneeldecor om gasten te imponeren. Pronkstuk is het witte marmeren beeld van een hert dat wordt aangevallen door twee honden. Dit beeld, afkomstig uit de tuin van een grote monumentale villa in Herculaneum, verwijst naar een verhaal van de Romeinse dichter Ovidius.
Openbare pracht zoomt in op de kunst in de openbare ruimte, zoals badhuizen, tempels en theaters. Voor een metershoge print van het forum van Pompeï staan keizerportretten, theatermaskers en grafbeeldjes. Een deel is betaald door Rome vanwege politieke doeleinden, een deel door particulieren die hun stad mooier wilden maken. Zoals de bronzen fontein uit het zwembad van de palaestra van Herculaneum, een soort sportschool. Deze unieke waterspuwer heeft de vorm van de Hydra van Lerna, het slangachtige monster met vijf koppen uit het mythologische verhaal over de held Hercules.
De kracht van schoonheid wordt al eeuwenlang serieus genomen, maar de klassieke oudheid speelt een grote rol in hoe wij in het Westen heden ten dage schoonheid ervaren. De prachtige standbeelden en andere voorwerpen die door de Grieken en Romeinen zijn gemaakt, zijn van grote invloed op hoe wij vandaag de dag naar schoonheid kijken. De tentoonstelling laat bezoekers nadenken over de invloed van de Romeinen op ons huidige schoonheidsbeeld.
De tentoonstelling Sterven in schoonheid – De wereld van Pompeï en Herculaneum komt tot stand in samenwerking met het Nationaal Archeologisch Museum in Napels en het Parco Archeologico Ercolano in Herculeaneum,Expona en Contemporanea Progetti.