Al tijdens het schrijven van zijn roman Ik kom terug (Libris Literatuur Prijs 2015) stond Adriaan van Dis een toneelstuk voor ogen. Hij hoorde zijn moeder praten, zag haar aan tafel zitten, nu eens jong, dan weer oud. Ze liet hem over haar schouder meekijken in vergeten familiealbums en opende een kist vol geheimen die hem meenamen naar verre buitenposten in de tropen. Ook stond ze ineens op haar hoofd en bewonderde hij haar zuilen van benen. En knal! Ze kon nog schieten ook… Het leven van zijn bijna honderdjarige moeder schreeuwde om theater.

Na een paar bladzijden wist hij ook wie haar moest spelen: Olga Zuiderhoek. Als iemand een dwarse vrouw kon neerzetten, was zij het wel. Olga zou haar een toon geven, een grimmige lach en bittere humor. Ja, met haar als moeder zag Van Dis zich wel op de planken staan en kibbelen over verzwijgen en verdraaien en het verlangen naar de dood.

Ik kom terug is een tragikomedie over een verstikkende band tussen een moeder en zoon, maar laat ook zien hoe belangrijk verhalen zijn. Verhalen die het verleden draaglijk maken. De verhalen moeten verteld worden en zoonlief niet langer buitensluiten. Hij mag haar leven gebruiken, verzinnen zelfs. Op één voorwaarde: in ruil moet hij haar een zachte dood bezorgen.