In de halve eeuw dat ze samen leven en kunst maken als ‘Living Sculptures’ op een visionaire reis door de moderne wereld, altijd samen en altijd alleen, hebben Gilbert & George een heel eigenzinnige antikunst ontwikkeld. Het is een soort oerkunst, die tegelijk ook poëtisch en emotioneel geladen is. BRAFA is trots het duo als eregast te mogen verwelkomen op de editie 2019.

De visie van Gilbert & George is rauw realistisch, maar ook intens romantisch. Ze merkt versterkte of verstoorde emotie op in de dagelijkse dingen en wel zodanig dat de onderwerpen van hun kunst buitengewoon en heel sfeervol overkomen. Ze is individueel, maar tegelijk verbonden door gemeenschappelijke gevoelens.

Gilbert & George selecteerden zelf de vijf fotomontages voor Brafa 2019. Deze werken maken deel uit van een omvangrijke, recente reeks: de ‘JACK FREAK PICTURES’ (2008), de ‘LONDON PICTURES’ (2010), de ‘SCAPEGOATING PICTURES’ (2013) en de ‘BEARD PICTURES’ (2016).

De ‘LONDON PICTURES’ (2011)

Met de ‘LONDON PICTURES’ schetsen Gilbert & George een episch overzicht van het moderne stadsleven in al zijn vluchtigheid, tragedie, absurditeit en stelselmatige geweld. Deze brutale en declamatorische, broeiende en verontrustende afbeeldingen zijn het resultaat van de sortering en rangschikking per onderwerp van bijna 4000 posters van krantenkoppen, door de kunstenaars gekaapt in de loop van jaren. Met een diepgang die aan Dickens doet denken en een ultramoderne gevoeligheid bieden de ‘LONDON PICTURES’ een heldere blik op en inzicht in de dagelijkse realiteit van het leven in de grootstad.

De ‘LONDON PICTURES’ zijn rechtstreeks geïnspireerd op het dagelijkse leven in de grote stad. Ze bieden de hedendaagse maatschappij een gelegenheid om zichzelf te beschrijven in haar eigen taal. In het stadslandschap van deze morele introspectie lijken Gilbert & George spook en ziener, afwisselend aandachtig toekijkend en verstrooid, alsof hun geest door dezelfde straten en gebouwen, die de foto’s beschrijven, zou spoken. De ‘LONDON PICTURES’ lijken een grote, visuele roman, die zonder oordelen de onophoudelijke aaneenschakeling van stedelijke drama’s in al hun gradaties van hoop en lijden onthult.

De ‘SCAPEGOATING PICTURES’ (2013)

De ‘SCAPEGOATING PICTURES’ zijn een onwrikbare beschrijving van de vergankelijke, heftige, gehaaste en mysterieuze realiteit van onze toenemend technologische, multireligieuze en multiculturele wereld. Het is een wereld waarin paranoia, fundamentalisme, toezicht, religie, beschuldiging en slachtofferrol morele schaduwkanten worden van het karakter van de stad. Gilbert & George nemen hun plaats in deze ‘SCAPEGOATING PICTURES’ als geradbraakte, geestachtige vormen, soms gemaskerd, dan weer als groteske, bokkensprongen makende skeletten, soms onbewogen en uitdrukkingloos. Deze ‘SCAPEGOATING PICTURES’ bevestigen de kunst van Gilbert & George als een tegelijk libertaire en vrijdenkende visie van de moderne mensheid. Een visie die zich kant tegen allerlei vormen van onverdraagzaamheid en getuigt van seculier realisme.

Het overheersende beeld en het voorwerp dat zijn stempel zet op de ‘SCAPEGOATING PICTURES’ is dat van onheilspellende, bomvormige bussen voor de opslag van stikstofoxide. Ze zijn ook gekend als ‘whippets’ en ‘hippy crack’. Bij inademing voor recreationeel gebruik veroorzaken ze euforie, hallucinaties en onbeheersbaar lachen. De kunstenaars verzamelden ze tijdens hun ochtendwandelingen in de zijstraten en steegjes in de buurt van hun huis. De aanwezigheid van deze bommen insinuerende bussen is bepalend voor de sfeer van de ‘SCAPEGOATING PICTURES’ en suggereert terrorisme, oorlogsvoering en een grimmige, industriële brutaliteit. Net als in de stelregel van de grote victoriaanse architect A.W.N. Pugin (‘Niet een stijl, maar een principe’) bevestigt en versterkt de visie van de ‘SCAPEGOATING PICTURES’ de historisch iconische kunst van Gilbert & George in hun onvermoeibare, emotionele en diepgaande engagement met de toeschouwer en de moderne wereld.

De ‘BEARD PICTURES’ (2016)

Somber en gestoord, grimmig en luguber. De ‘BEARD PICTURES’ confronteren de toeschouwer met een angstwekkende visie op de moderne tijd. Hun stemming wordt opeenvolgend weergegeven via diverse symbolen: ruïnes, prikkeldraad, groteske, cartoonachtige karikaturen van Gilbert & George. Het verenigende motief in deze woedende, paranoïde, sprookjesachtige figuren is het beeld van de baard, in een tot het surrealistische geëxtrapoleerde illustratie. De soms seculiere, dan weer gewijde baard, het nostalgie oproepende embleem van hippe millennials en tegelijk een kenmerk van religieuze overtuiging, wordt in de ‘BEARD PICTURES’ als masker en als betekenis afgeschilderd: een teken des tijds.